Reisverslag nr 3
Door: Lindsey en Myrte
Blijf op de hoogte en volg Myrte
17 Maart 2016 | Malawi, Mangochi
Dag lieve mensen!
Momenteel zitten we aan de voet van het Zomba plateau, de elektriciteit is net uitgevallen, perfecte gelegenheid om onze belevenissen van de afgelopen twee weken op een rij te zetten.
Helaas blijkt het schrijven van dit verhaal toch iets langer te duren. Inmiddels alweer bijna weekend.. Maar hier toch nog ons verhaal.
Week 4 begon lekker fanatiek. Het was onze eerste kennismaking met een kliniek in een dorp verderop. Hier zouden we wat rond kijken en vervolgens het schema van outreaches bekijken zodat we een aantal data konden inplannen. De outreaches zijn uitstapjes van medewerkers van de kliniek naar omliggende dorpen voor het geven van vaccinaties, wegen en meten van kinderen en het uitdelen van een aantal medicijnen, in Nederland zou je dit kunnen vergelijken met het consultatiebureau. Na een korte rondleiding in de kliniek hadden we geluk, vandaag werden de vaccinaties bij de kliniek zelf gegeven en konden we dus meteen mee kijken.
We hebben geholpen met het controleren van de vaccinatie status. Al snel kwamen we erachter dat er veel fouten gemaakt worden in de notatie van de juiste gegevens bij de bijbehorende patiënt. Daarbij klopten berekeningen van leeftijden waarop vaccins gegeven moesten worden t.o.v. hun geboortedatum vaak niet. Hierdoor komen kinderen volgens hun boekje soms niet meer in aanmerking voor hun vaccinatie, terwijl ze er nog wel recht op hebben. Toen we het systeem eenmaal in de gaten hadden mochten we meekijken met het zetten van de vaccinaties en hebben we uiteindelijk zelf meegeholpen met het zetten van de vaccinaties. Vaccinaties die gegeven worden zijn tegen pneumococcen, polio, Rota virus, Mazelen, DTP, Hepatitis B, Hib1 en BCG. Daarnaast worden vrouwen tijdens de zwangerschap ook nog gevaccineerd tegen tetanus. Verder is er nog de mogelijkheid om de prikpil te krijgen en krijgen de kinderen 1x in de 6 maanden vit b uitgedeeld.
Helaas waren er meer kinderen dan vaccinaties, en ja, op is op, de volgende keer beter.
De komende maand volgen vele outreaches waarbij we met een aantal mee kunnen, lijkt ons super leuk!.
Aggrey kon ons helaas niet ophalen dus gingen we weer achterin een truck naar huis. Ondanks dat de minibussen zeker niet comfortabel zijn is het zitten met een halve bil op een zacht kussen van de minibus toch nog wat comfortabeler dan het zitten op de harde ijzeren zijkant van de truck..
Dinsdag zou er misschien een meeting zijn waarbij we misschien aanwezig mochten zijn. Aangezien we niets van Aggrey gehoord hadden, sliepen we heerlijk uit en maakten we een lekker ontbijten met koffie klaar. Net toen we de eerste hap wilden nemen stond Aggrey ineens voor onze neus, “shall we go?”. Omgekeerde wereld, normaal komt hij namelijk altijd te laat en moeten we op hem wachten. We haasten ons, en uiteindelijk blijkt de meeting de hele dag te duren. De meeting zou al om half 9 beginnen, maar toen we aankwamen om 10 uur was het voorstel rondje nog maar net begonnen, ruim op tijd dus. De meeting was de halfjaarlijkse DIP review meeting. Dit is een belangrijk meeting waarbij alle belangrijke mensen die met public Health te maken hebben aanwezig zijn en het jaarplan waarin de plannen op het gebied van Public Health in staan worden gereviewd. De ene grafiek na de andere wordt laten zien, van statistiek hebben ze nog nooit gehoord. Inhoudelijk waren de presentaties nog wel redelijk interessant, de lange discussies in Chichewa erna deden ons bijna in slaap vallen. Gelukkig kwam daar de ‘Health Break’. Iedereen moest naast zijn stoel gaan staan voor wat gymnastiek om wakker te blijven. Linkerhand in de lucht, rechterhand, linkerbeen, rechterbeen. En dat 5x achter elkaar. Tussen de presentaties door wordt er goed voor ons gezorgd met lekkere hapjes, fris en een warme lunch.
De volgende ochtend zou het onderwerp HIV behandeld worden. We besluiten daarom om naar deel 2 van de meeting te gaan. De vorige dag is erop aangedrongen dat iedereen stipt om half 9 aanwezig moest zijn vanwege het uitgelopen schema van de vorige dag. Als we om half 9 aankomen blijken we bijna de enigen te zijn. Om half 10 beginnen ze eindelijk met het programma en om 11 uur zijn ze nog steeds de vorige dag aan het reviewen. Erg efficiënt allemaal dus. Rond 12 uur start eindelijk de presentatie over HIV gevolgd door nog een uur Chichewa gebrabbel. Na deze ochtend zijn we er wel klaar mee en besluiten we ’s middags weg te gaan. Uiteraard wel na het nuttigen van de warme lunch.
Donderdag was het Holiday, een nationale feestdag! Op deze dag gedenken de Malawianen de gesneuvelde mensen die zich hebben ingezet voor onafhankelijkheid van Groot-Brittannië sinds 1964. Als eerste Afrikaanse land presteerde Malawi onafhankelijk te worden, waarvan onder andere door een Malawiaanse man die we spraken in de minibus, wordt gezegd dat het een relatie heeft met de heersende armoede in Malawi ten opzichte van buurlanden, vanwege het stagneren van ontwikkelingen sinds die tijd. Omliggende landen die pas (tientallen) jaren later onafhankelijk werden waren destijds al veel verder ontwikkeld. De leraren waren bijv. op den duur niet meer goed opgeleid, waardoor de eindtermen van de scholen naar beneden zijn gehaald (dit is nog steeds het geval, ‘teaching the teachers’ komt zelden voor). Jongeren met goede kansen en financiële middelen kiezen er vaak voor om in Zuid-Afrika of Engeland te gaan studeren, aangezien de opleidingen daar beter zijn. Vanwege de lage lonen in Malawi vertrekken de hoogopgeleiden mensen vaak naar het buitenland om daar te werken. Veel mensen hebben niet eens de basisschool afgemaakt, waardoor ze geen weloverwogen keuzes kunnen maken en de democratie slecht functioneert. Misschien waren de mensen wel beter af onder een strenge dictator dan onder een slecht werkende democratie… Een grote vicieuze cirkel waardoor de problemen zichzelf in stand houden. Myrte en ik vragen ons daarom wel eens af of alle ontwikkelingshulp die wordt geboden wel nuttig en goed is. Misschien moeten we het niet eens willen om de problemen op onze Westerse manier van denken op te lossen. Misschien moeten ze hier er zelf in hun eigen tempo erachter komen wat voor hun de beste manier is om de multiproblematiek aan te pakken. Maar als ik dan weer denk aan de enorme mogelijkheden die wij in Nederland hebben op het gebied van medische zorg en de bijna oneindige toegang hiertoe, kan ik het ook niet over mijn hart verkrijgen om kennis achter te houden die wij gratis in ons hoofd hebben meegenomen. Medische kennis stopt niet bij de grenzen van je eigen land. Maar alles begint met bewustwording. En nieuwsgierigheid. Dit hopen we los te maken bij de mensen, in ieder geval bij een aantal kinderen en mensen die wij hier kunnen bereiken tijdens onze stage.
Maar goed, omdat het holdiday was, besloot Aggrey een dagje vrij te nemen dus hadden wij alle tijd om info voor onze presentaties op te zoeken. Halverwege de middag zijn we er wel klaar mee en besluiten we één drankje te doen bij ons favoriete barretje aan het water. Harry sluit even later ook aan en twee wijntjes later is de zin om zelf nog te koken helemaal weg en besluiten we uit eten te gaan met z’n drieën. We leren Harry nog wat westerse etiquettes, ipv eten met je handen wat hier heel normaal is en leer ik juist met m’n handen te eten omdat ik een typisch Malawiaans gerecht heb besteld; nsima met geit, wat met de handen gegeten móet worden. Een beetje rozig duiken we om 21.00 uur al ons bed in. Morgen weer vroeg op!
Vrijdagochtend mochten we mee op outreach! Na onze spoedcursus van vorige week waren we er helemaal klaar voor. Met Steve hadden we om 7:30 uur afgesproken en we moesten op tijd zijn, aangezien we met de fiets naar een dorp verderop moesten. Bij aankomst was Steve nergens te bekennen en werden we uitgenodigd door hoofdzuster Misherina om binnen te komen bidden. Terwijl we op een houten bankje zaten schuifelde een vrouw naar binnen. Daarna ook nog twee mannen, nog een vrouw En dan.. een kip. Zo gaat het hier in Malawi. Hierna volgde een presentatie van een man in het Chichewa over een pak met zoete aardappelmeel. Een half uur lang kletste hij over wat voor wondermiddel het wel niet is en dat het boordevol vitamines en voedingsstoffen zit. Het bleek wel een heel bijzonder middel toen we op het etiket zagen dat er in 30g poeder meer suiker zit dan in 100g en dat 100g toch wel degelijk meer vitaminen bevat dan 30g, ongeveer 10x zoveel! Inmiddels was er een uur verstreken en toen we Steve belden kwam hij ons even later op z’n dooie gemakje ophalen. Achterop de fiets voor 350 kwacha (€0,50) gingen we naar Matuwi, een dorp 6 km verderop, waar we tientallen vrouwen met hun kinderen troffen die aan het wachten waren op de vaccinaties. Die ochtend werkten we opnieuw alle boekjes door en zetten we de vaccinaties, de tijd vliegt voorbij! Nog half bijkomend van de warmte was het weekend alweer gearriveerd.
Terug in Mangochi pakten we onze tassen en vertrokken met de minibus richting Liwonde National Park! Een beschermd natuurgebied vol met verschillende dieren, zoals olifanten, nijlpaarden, krokodillen, verschillende soorten bokken en nog veel meer. Bij aankomst in onze dorm bleek het bewaakt te worden door een slangetje, wat ons niet echt een rustig gevoel gaf over onze slaapplek. De rest bleek gelukkig erg netjes en schoon te zijn. Wat wel wennen was, waren de vele dierengeluiden ’s nachts, wat maakt dat een lawaai zeg! .
Zaterdagochtend na het ontbijt (pannenkoeken, wafels en koffie!!!) deed ik zowaar mijn eerste HIV consult bij een medewerker van het park, die van spontane interesse ineens wel heel veel vragen had. Hij wilde van alles weten over HIV, hoe het virus overgedragen kan worden en hoe vaak het voorkomt. Hij had onder anderen gehoord dat HIV ook via speeksel overgedragen kan worden. Van te voren wist ik al wel dat een heleboel mensen zo dachten, maar om vervolgens een jongen van mijn eigen leeftijd te spreken die deze basis kennis zelfs niet heeft, terwijl het zo’n groot probleem is in dit land, vond ik toch wel bijzonder. Ik heb geprobeerd de basis van HIV/AIDS uit te leggen. Maar, goede voorbereiding op de presentatie die we nog gaan geven!
Die middag vertrokken we met de jeep voor de game drive! Een super mooie route door de groene natuur, waarbij we onderweg veel verschillende dieren zagen. We wilden ook heel graag olifanten zien maar helaas zagen we die alleen van heel veraf.
Die nacht hoorden we andere vreemde geluiden van heel dichtbij. De volgende dag bleken dit nijlpaarden te zijn geweest! Heel bijzonder om dat zo vlakbij je slaapplekje te horen. Zondagochtend vertrokken we al om 6:30 uur voor de bootsafari! Zittend voorop het dek hadden we fantastisch uitzicht over het water en zagen we tientallen nijlpaarden, een krokodil en wat illegale vissers. Helaas zagen we ook die dag geen olifanten van dichtbij. Na nog even chillen in het national park gingen we ’s Middags weer terug naar ons hete thuisfront.
En toen was week 5 aangebroken, wat betekende dat we alweer op de helft van ons coschap waren! We maakten eindelijk kennis met het hoofd van de primary school om een afspraak te kunnen maken om de leraren te ontmoeten. Met hen zouden we dan een datum kunnen prikken om onze presentatie te kunnen houden (je merkt het al, hier gaat minimaal een week overheen...). Dinsdagochtend gaan we weer mee op outreach naar Kella. De ochtend vliegt zo voorbij, blijft leuk om te doen! In de middag vertrekken we met de minibus naar Monkey Bay, een plaats aan het meer Lake Malawi. Vorige week tijdens de DIP meeting spraken we een arts van het ziekenhuis daar, die ons uitnodigde om deze woensdag en donderdag mee te lopen. Super leuk! We verbleven in een lodge op een supermooi plekje direct aan het meer, waardoor we opnieuw het ultieme vakantiegevoel hadden. Volgende ochtend werden we echter vroeg opgehaald met de fietstaxi. Vanaf 7:30 uur begon de overdracht. Deze twee dagen hebben we onderwijs gehad over HIV, zijn we mee geweest met de visite langs patiënten op de kinder- en vrouwenafdeling en hebben we meerdere operaties bijgewoond. Dit in ons veel te grote OK-pakje met hoge, witte regenlaarzen. Vanuit het gehele land en zelfs Mozambique komen vrouwen naar dit ziekenhuis om zich te laten opereren aan fistels van de blaas naar de vagina, waardoor ze constant incontinent zijn. Dit is hier een veelvoorkomend probleem, vanwege niet-vorderende bevallingen waardoor het ongeboren kind met zijn hoofdje tegen de huid blijft duwen en daar necrose veroorzaakt met de fistels tot gevolg. Tevens speelt mee dat vrouwen hier al op erg jonge leeftijd kinderen krijgen, waardoor hun lichaam nog niet klaar is voor een bevalling.
Al met al waren het indrukwekkende, bizarre, heftige dagen... Hoe het te noemen? Wij wisten het niet echt. Indrukwekkend, omdat het een ziekenhuis is waar veel bloedtesten niet gedaan kunnen worden, er geen röntgenapparaat is voor bijv. het stellen van de diagnose tuberculose of longontsteking. Je moet dus heel erg op je eigen kennis en lichamelijk onderzoek vertrouwen. Bizar, omdat er twee vrouwen op een OK geopereerd werden, waarbij de patiënt die als eerste klaar was langs de ander liep en de volgende bij voorbaat al het bloederige operatiegebied van de vrouw die er nog lag zag. Geen geruststellende gedachte als je zelf nog aan de beurt bent... En heftig omdat we een heleboel zieke kinderen gezien hebben. Het meest heftige was denk ik de jongen van 14 jaar met HIV, die maar 20 kg woog. Hij kon nu sinds een maand niet praten en had sinds een maand spastische armen en benen. Op de gok is medicatie tegen hersenvliesontsteking gestart. Verwijzing naar een specialistisch ziekenhuis werd om onder andere sociale redenen vanaf gezien. Maar toen we toevallig de volgende dag met hem in de bus zaten, en hij even later als een baby op de rug van zijn moeder naar huis gebracht werd, vonden we dat best wel heftig. Grote kans dat hij over een aantal weken alsnog overlijdt. Verder vooral heel veel jonge kinderen gezien met ernstige bloedarmoede als gevolg van malaria, waar bloedtransfusie voor nodig is.
Vrijdagochtend, weer terug in Mangochi, hadden we een afspraak met wat leraren op de primary school waar we les zullen gaan geven. Helaas had Aggrey een belangrijke afspraak en kon hij niet bij de meeting aanwezig zijn, dus moesten we het met ons tweeën zien te redden. We willen voorlichting gaan geven over family planning (vanwege het hoge geboortecijfer) en HIV/AIDS aan kinderen tussen 10-14 jaar, wat neerkomt op seksuele voorlichting. Deze woorden durft niemand hier echter in de mond te nemen en er wordt dan ook gesproken over ‘life skills’. Dit wordt nog een uitdaging voor ons, open en directe Nederlanders. Dit was dan ook de reden voor het gesprek met de leraren om in te schatten wat we wel en niet mogen zeggen. We verwachtten te overleggen met 1 a 2 docenten, maar bij aankomst troffen we zeker tien leraren aan tafel in een kring en moesten wij aan het hoofd gaan zitten. Het gesprek voelde voor ons vrij ongemakkelijk, aangezien het nogal eenrichtingsverkeer was en we weinig respons kregen op onze vragen. Dit omdat ze het niet begrepen of omdat ze het überhaupt niet wisten. Jammer dat Aggrey er juist nu niet was. Wat wel duidelijk werd is dat we niet zomaar over condoomgebruik kunnen praten, aangezien je daarmee seksueel gedrag alleen maar zou stimuleren. En dit terwijl veel kinderen hier al voor hun 14e seksueel actief zijn en vroeg ongewenst zwanger worden of besmet worden met HIV. Een beetje ontdaan lopen we weer terug naar huis, we hadden wel wat meer van deze meeting verwacht.
MAARRR, geen tijd om lang te treuren, want het is alweer weekend! We vertrokken nog die middag naar Zomba om een weekend te hiken op het Zomba Plateau. Helaas blijk ik me de volgende ochtend niet zo goed te voelen. Ik heb al ruim een week last van mijn keel, maar hij is nu helemaal opgezwollen en voel me er ook een beetje koortsig bij. Aangezien er behalve de aankomend arts Lindsey er niet echt een dokter in de buurt is besluit ik zelf voor doktertje te spelen en vraag voor de zekerheid dokter Marc Stevenson nog in consult en besluit toch maar een antibiotica kuurtje te gaan halen. Gelukkig is dat hier helemaal geen probleem en heb je geen recepten nodig. Ik heb gewoon verteld wat ik nodig had, hoeveel pillen. En betaal 1600 Kw en we kunnen weer gaan!
We hadden een fantastisch weekend waarin we de eerste dag 6 uur over het plateau hebben gewandeld met een leuke gids als gezelschap. Die nacht slapen we met z’n tweetjes in een houten hut op de berg. Er was geen elektriciteit en aangezien het al om 18:00 uur pikkedonker was, werd ons slaapcentrum al vroeg geactiveerd en vonden we het om 19:30 wel welletjes. Lekker naar bed! Dat we de slaap nodig hadden bleek wel uit het feit dat we de volgende ochtend pas om 8:30 uur weer wakker werden. Die ochtend gingen we op zoek naar de watervallen om te chillen en gekke foto’s te maken, waarbij we niet door hadden dat er inmiddels een gids was gearriveerd met twee Amerikanen. Zaten we daar in bikini op een rots voor de waterval, gekke bekken te trekken en onze vetjes te inspecteren. Gauw gingen we aan de kant, zodat de Amerikanen foto’s konden maken van de ongerepte natuur van Malawi, zonder haar bijzondere blanke wezens.
Helaas bleek al de activiteit van de wandeling van de vorige dag en het gebadder in het koude water misschien toch niet zo’n goed idee. Ik begon me veel zieker te voelen. Na een heerlijke ochtend volgt de 3 uur durende reis in de minibus naar Mangochi waar werkelijk geen eind aan lijkt te komen.. Terug thuis even een noodle soepje gegeten en direct m’n bed in gedoken.
Maandag de hele dag in bed gelegen en lekker uitgeziekt en dinsdag ging het alweer een stuk beter. Maar goed ook, want we moesten hard aan de slag. Woensdag en donderdag moesten we twee presentaties geven en die moesten allemaal uitgewerkt worden op flipcharts. Zitten we hier inmiddels al 5 weken te wachten voordat we eindelijk een presentatie kunnen geven, moesten we nu ineens in 2 dagen, 2 presentaties in elkaar zetten. Werk aan de winkel. Creatief gingen we aan de slag met stiften en tekeningen.
Woensdag middag hebben we een presentatie gegeven aan een groep vrouwen met HIV die wekelijks bij elkaar komen. Deze vrouwen zijn vaak slecht geschoold en hebben zelf weinig kennis van hun eigen ziekte. We hebben daarom een presentatie gegeven over HIV/AIDS en daarnaast over een veel voorkomend symptoom van AIDS; Diarree. Hierin hebben we onder andere duidelijk proberen te maken dat het wassen van je handen na het wc gebruik en voor het eten heel belangrijk is. En dat je daarbij zeep moet gebruiken en je handen aan een schone handdoek moet afvegen en niet aan je vieze rok. Als reminder hieraan hebben we iedereen een stuk zeep en een klein handdoekje gegeven. Hier waren ze enorm blij mee. Van alle slimme dingen die we ze hebben verteld die middag was dat volgens hen het meest leerzame wat we verteld hebben. Blijft bijzonder, dat dingen die bij ons zo standaard zijn, hier helemaal niet zo standaard blijken te zijn..! Vervolgens afgesloten met Afrikaanse zang en dans waarin het belang van de groep wordt benadrukt, als individu stel je hier weinig voor, als groep sta je sterk. Voldaan en met een pan vol met maïskolven en pompoenen die we cadeau kregen gingen we naar huis. Vervolgens de hele avond doorgewerkt om een presentatie te maken voor de volgende dag. Donderdag ochtend moesten we namelijk een presentatie geven op de primary school. Sinds ons vorige bezoekje aan deze school, zagen we er een klein beetje tegenop. We zaten in een klaslokaal met 15 kinderen tussen de 10 en 14 jaar en 3 docenten die af en toe mee hielpen met vertalen naar Chichewa als het iets te ingewikkeld was. Uiteindelijk was het super leuk, en deden de kinderen super goed mee. Aangezien het een life-skills en AIDS praat groepje (oid, wat het nu precies is, is mij nog steeds niet duidelijk) was, hadden de kinderen redelijk veel kennis en stelden ze goede vragen. Vervolgens werd er door de lerares nog benadrukt dat nu zij deze kennis hebben gekregen, ze hier ook met andere over kunnen praten. Hopelijk verspreid de boodschap zich zo naar meer mensen. Opgelucht en voldaan gingen we weer naar huis. Vlug even langs de markt, want we gingen nsima leren maken met Dora de schoonmaakster! Na een spoedcursus nsima roeren smulden we met z’n zevenen van een heerlijke nsima met groenten en soja, wat we uiteraard met onze handen eten.
Morgen ochtend gaan we weer mee met outreach naar een village in de buurt. En in de middag vertrekken we weer met de minibus naar Cape Maclear! Hier zijn we ons aller eerste weekend in Malawi ook al geweest. Lekker 2 dagen genieten aan het meer en het zwembad voordat we alweer onze laatste 2 weken ingaan van onze stage!
Het aftellen is nu echt begonnen..! Tionana!
Liefs, Myrte
Momenteel zitten we aan de voet van het Zomba plateau, de elektriciteit is net uitgevallen, perfecte gelegenheid om onze belevenissen van de afgelopen twee weken op een rij te zetten.
Helaas blijkt het schrijven van dit verhaal toch iets langer te duren. Inmiddels alweer bijna weekend.. Maar hier toch nog ons verhaal.
Week 4 begon lekker fanatiek. Het was onze eerste kennismaking met een kliniek in een dorp verderop. Hier zouden we wat rond kijken en vervolgens het schema van outreaches bekijken zodat we een aantal data konden inplannen. De outreaches zijn uitstapjes van medewerkers van de kliniek naar omliggende dorpen voor het geven van vaccinaties, wegen en meten van kinderen en het uitdelen van een aantal medicijnen, in Nederland zou je dit kunnen vergelijken met het consultatiebureau. Na een korte rondleiding in de kliniek hadden we geluk, vandaag werden de vaccinaties bij de kliniek zelf gegeven en konden we dus meteen mee kijken.
We hebben geholpen met het controleren van de vaccinatie status. Al snel kwamen we erachter dat er veel fouten gemaakt worden in de notatie van de juiste gegevens bij de bijbehorende patiënt. Daarbij klopten berekeningen van leeftijden waarop vaccins gegeven moesten worden t.o.v. hun geboortedatum vaak niet. Hierdoor komen kinderen volgens hun boekje soms niet meer in aanmerking voor hun vaccinatie, terwijl ze er nog wel recht op hebben. Toen we het systeem eenmaal in de gaten hadden mochten we meekijken met het zetten van de vaccinaties en hebben we uiteindelijk zelf meegeholpen met het zetten van de vaccinaties. Vaccinaties die gegeven worden zijn tegen pneumococcen, polio, Rota virus, Mazelen, DTP, Hepatitis B, Hib1 en BCG. Daarnaast worden vrouwen tijdens de zwangerschap ook nog gevaccineerd tegen tetanus. Verder is er nog de mogelijkheid om de prikpil te krijgen en krijgen de kinderen 1x in de 6 maanden vit b uitgedeeld.
Helaas waren er meer kinderen dan vaccinaties, en ja, op is op, de volgende keer beter.
De komende maand volgen vele outreaches waarbij we met een aantal mee kunnen, lijkt ons super leuk!.
Aggrey kon ons helaas niet ophalen dus gingen we weer achterin een truck naar huis. Ondanks dat de minibussen zeker niet comfortabel zijn is het zitten met een halve bil op een zacht kussen van de minibus toch nog wat comfortabeler dan het zitten op de harde ijzeren zijkant van de truck..
Dinsdag zou er misschien een meeting zijn waarbij we misschien aanwezig mochten zijn. Aangezien we niets van Aggrey gehoord hadden, sliepen we heerlijk uit en maakten we een lekker ontbijten met koffie klaar. Net toen we de eerste hap wilden nemen stond Aggrey ineens voor onze neus, “shall we go?”. Omgekeerde wereld, normaal komt hij namelijk altijd te laat en moeten we op hem wachten. We haasten ons, en uiteindelijk blijkt de meeting de hele dag te duren. De meeting zou al om half 9 beginnen, maar toen we aankwamen om 10 uur was het voorstel rondje nog maar net begonnen, ruim op tijd dus. De meeting was de halfjaarlijkse DIP review meeting. Dit is een belangrijk meeting waarbij alle belangrijke mensen die met public Health te maken hebben aanwezig zijn en het jaarplan waarin de plannen op het gebied van Public Health in staan worden gereviewd. De ene grafiek na de andere wordt laten zien, van statistiek hebben ze nog nooit gehoord. Inhoudelijk waren de presentaties nog wel redelijk interessant, de lange discussies in Chichewa erna deden ons bijna in slaap vallen. Gelukkig kwam daar de ‘Health Break’. Iedereen moest naast zijn stoel gaan staan voor wat gymnastiek om wakker te blijven. Linkerhand in de lucht, rechterhand, linkerbeen, rechterbeen. En dat 5x achter elkaar. Tussen de presentaties door wordt er goed voor ons gezorgd met lekkere hapjes, fris en een warme lunch.
De volgende ochtend zou het onderwerp HIV behandeld worden. We besluiten daarom om naar deel 2 van de meeting te gaan. De vorige dag is erop aangedrongen dat iedereen stipt om half 9 aanwezig moest zijn vanwege het uitgelopen schema van de vorige dag. Als we om half 9 aankomen blijken we bijna de enigen te zijn. Om half 10 beginnen ze eindelijk met het programma en om 11 uur zijn ze nog steeds de vorige dag aan het reviewen. Erg efficiënt allemaal dus. Rond 12 uur start eindelijk de presentatie over HIV gevolgd door nog een uur Chichewa gebrabbel. Na deze ochtend zijn we er wel klaar mee en besluiten we ’s middags weg te gaan. Uiteraard wel na het nuttigen van de warme lunch.
Donderdag was het Holiday, een nationale feestdag! Op deze dag gedenken de Malawianen de gesneuvelde mensen die zich hebben ingezet voor onafhankelijkheid van Groot-Brittannië sinds 1964. Als eerste Afrikaanse land presteerde Malawi onafhankelijk te worden, waarvan onder andere door een Malawiaanse man die we spraken in de minibus, wordt gezegd dat het een relatie heeft met de heersende armoede in Malawi ten opzichte van buurlanden, vanwege het stagneren van ontwikkelingen sinds die tijd. Omliggende landen die pas (tientallen) jaren later onafhankelijk werden waren destijds al veel verder ontwikkeld. De leraren waren bijv. op den duur niet meer goed opgeleid, waardoor de eindtermen van de scholen naar beneden zijn gehaald (dit is nog steeds het geval, ‘teaching the teachers’ komt zelden voor). Jongeren met goede kansen en financiële middelen kiezen er vaak voor om in Zuid-Afrika of Engeland te gaan studeren, aangezien de opleidingen daar beter zijn. Vanwege de lage lonen in Malawi vertrekken de hoogopgeleiden mensen vaak naar het buitenland om daar te werken. Veel mensen hebben niet eens de basisschool afgemaakt, waardoor ze geen weloverwogen keuzes kunnen maken en de democratie slecht functioneert. Misschien waren de mensen wel beter af onder een strenge dictator dan onder een slecht werkende democratie… Een grote vicieuze cirkel waardoor de problemen zichzelf in stand houden. Myrte en ik vragen ons daarom wel eens af of alle ontwikkelingshulp die wordt geboden wel nuttig en goed is. Misschien moeten we het niet eens willen om de problemen op onze Westerse manier van denken op te lossen. Misschien moeten ze hier er zelf in hun eigen tempo erachter komen wat voor hun de beste manier is om de multiproblematiek aan te pakken. Maar als ik dan weer denk aan de enorme mogelijkheden die wij in Nederland hebben op het gebied van medische zorg en de bijna oneindige toegang hiertoe, kan ik het ook niet over mijn hart verkrijgen om kennis achter te houden die wij gratis in ons hoofd hebben meegenomen. Medische kennis stopt niet bij de grenzen van je eigen land. Maar alles begint met bewustwording. En nieuwsgierigheid. Dit hopen we los te maken bij de mensen, in ieder geval bij een aantal kinderen en mensen die wij hier kunnen bereiken tijdens onze stage.
Maar goed, omdat het holdiday was, besloot Aggrey een dagje vrij te nemen dus hadden wij alle tijd om info voor onze presentaties op te zoeken. Halverwege de middag zijn we er wel klaar mee en besluiten we één drankje te doen bij ons favoriete barretje aan het water. Harry sluit even later ook aan en twee wijntjes later is de zin om zelf nog te koken helemaal weg en besluiten we uit eten te gaan met z’n drieën. We leren Harry nog wat westerse etiquettes, ipv eten met je handen wat hier heel normaal is en leer ik juist met m’n handen te eten omdat ik een typisch Malawiaans gerecht heb besteld; nsima met geit, wat met de handen gegeten móet worden. Een beetje rozig duiken we om 21.00 uur al ons bed in. Morgen weer vroeg op!
Vrijdagochtend mochten we mee op outreach! Na onze spoedcursus van vorige week waren we er helemaal klaar voor. Met Steve hadden we om 7:30 uur afgesproken en we moesten op tijd zijn, aangezien we met de fiets naar een dorp verderop moesten. Bij aankomst was Steve nergens te bekennen en werden we uitgenodigd door hoofdzuster Misherina om binnen te komen bidden. Terwijl we op een houten bankje zaten schuifelde een vrouw naar binnen. Daarna ook nog twee mannen, nog een vrouw En dan.. een kip. Zo gaat het hier in Malawi. Hierna volgde een presentatie van een man in het Chichewa over een pak met zoete aardappelmeel. Een half uur lang kletste hij over wat voor wondermiddel het wel niet is en dat het boordevol vitamines en voedingsstoffen zit. Het bleek wel een heel bijzonder middel toen we op het etiket zagen dat er in 30g poeder meer suiker zit dan in 100g en dat 100g toch wel degelijk meer vitaminen bevat dan 30g, ongeveer 10x zoveel! Inmiddels was er een uur verstreken en toen we Steve belden kwam hij ons even later op z’n dooie gemakje ophalen. Achterop de fiets voor 350 kwacha (€0,50) gingen we naar Matuwi, een dorp 6 km verderop, waar we tientallen vrouwen met hun kinderen troffen die aan het wachten waren op de vaccinaties. Die ochtend werkten we opnieuw alle boekjes door en zetten we de vaccinaties, de tijd vliegt voorbij! Nog half bijkomend van de warmte was het weekend alweer gearriveerd.
Terug in Mangochi pakten we onze tassen en vertrokken met de minibus richting Liwonde National Park! Een beschermd natuurgebied vol met verschillende dieren, zoals olifanten, nijlpaarden, krokodillen, verschillende soorten bokken en nog veel meer. Bij aankomst in onze dorm bleek het bewaakt te worden door een slangetje, wat ons niet echt een rustig gevoel gaf over onze slaapplek. De rest bleek gelukkig erg netjes en schoon te zijn. Wat wel wennen was, waren de vele dierengeluiden ’s nachts, wat maakt dat een lawaai zeg! .
Zaterdagochtend na het ontbijt (pannenkoeken, wafels en koffie!!!) deed ik zowaar mijn eerste HIV consult bij een medewerker van het park, die van spontane interesse ineens wel heel veel vragen had. Hij wilde van alles weten over HIV, hoe het virus overgedragen kan worden en hoe vaak het voorkomt. Hij had onder anderen gehoord dat HIV ook via speeksel overgedragen kan worden. Van te voren wist ik al wel dat een heleboel mensen zo dachten, maar om vervolgens een jongen van mijn eigen leeftijd te spreken die deze basis kennis zelfs niet heeft, terwijl het zo’n groot probleem is in dit land, vond ik toch wel bijzonder. Ik heb geprobeerd de basis van HIV/AIDS uit te leggen. Maar, goede voorbereiding op de presentatie die we nog gaan geven!
Die middag vertrokken we met de jeep voor de game drive! Een super mooie route door de groene natuur, waarbij we onderweg veel verschillende dieren zagen. We wilden ook heel graag olifanten zien maar helaas zagen we die alleen van heel veraf.
Die nacht hoorden we andere vreemde geluiden van heel dichtbij. De volgende dag bleken dit nijlpaarden te zijn geweest! Heel bijzonder om dat zo vlakbij je slaapplekje te horen. Zondagochtend vertrokken we al om 6:30 uur voor de bootsafari! Zittend voorop het dek hadden we fantastisch uitzicht over het water en zagen we tientallen nijlpaarden, een krokodil en wat illegale vissers. Helaas zagen we ook die dag geen olifanten van dichtbij. Na nog even chillen in het national park gingen we ’s Middags weer terug naar ons hete thuisfront.
En toen was week 5 aangebroken, wat betekende dat we alweer op de helft van ons coschap waren! We maakten eindelijk kennis met het hoofd van de primary school om een afspraak te kunnen maken om de leraren te ontmoeten. Met hen zouden we dan een datum kunnen prikken om onze presentatie te kunnen houden (je merkt het al, hier gaat minimaal een week overheen...). Dinsdagochtend gaan we weer mee op outreach naar Kella. De ochtend vliegt zo voorbij, blijft leuk om te doen! In de middag vertrekken we met de minibus naar Monkey Bay, een plaats aan het meer Lake Malawi. Vorige week tijdens de DIP meeting spraken we een arts van het ziekenhuis daar, die ons uitnodigde om deze woensdag en donderdag mee te lopen. Super leuk! We verbleven in een lodge op een supermooi plekje direct aan het meer, waardoor we opnieuw het ultieme vakantiegevoel hadden. Volgende ochtend werden we echter vroeg opgehaald met de fietstaxi. Vanaf 7:30 uur begon de overdracht. Deze twee dagen hebben we onderwijs gehad over HIV, zijn we mee geweest met de visite langs patiënten op de kinder- en vrouwenafdeling en hebben we meerdere operaties bijgewoond. Dit in ons veel te grote OK-pakje met hoge, witte regenlaarzen. Vanuit het gehele land en zelfs Mozambique komen vrouwen naar dit ziekenhuis om zich te laten opereren aan fistels van de blaas naar de vagina, waardoor ze constant incontinent zijn. Dit is hier een veelvoorkomend probleem, vanwege niet-vorderende bevallingen waardoor het ongeboren kind met zijn hoofdje tegen de huid blijft duwen en daar necrose veroorzaakt met de fistels tot gevolg. Tevens speelt mee dat vrouwen hier al op erg jonge leeftijd kinderen krijgen, waardoor hun lichaam nog niet klaar is voor een bevalling.
Al met al waren het indrukwekkende, bizarre, heftige dagen... Hoe het te noemen? Wij wisten het niet echt. Indrukwekkend, omdat het een ziekenhuis is waar veel bloedtesten niet gedaan kunnen worden, er geen röntgenapparaat is voor bijv. het stellen van de diagnose tuberculose of longontsteking. Je moet dus heel erg op je eigen kennis en lichamelijk onderzoek vertrouwen. Bizar, omdat er twee vrouwen op een OK geopereerd werden, waarbij de patiënt die als eerste klaar was langs de ander liep en de volgende bij voorbaat al het bloederige operatiegebied van de vrouw die er nog lag zag. Geen geruststellende gedachte als je zelf nog aan de beurt bent... En heftig omdat we een heleboel zieke kinderen gezien hebben. Het meest heftige was denk ik de jongen van 14 jaar met HIV, die maar 20 kg woog. Hij kon nu sinds een maand niet praten en had sinds een maand spastische armen en benen. Op de gok is medicatie tegen hersenvliesontsteking gestart. Verwijzing naar een specialistisch ziekenhuis werd om onder andere sociale redenen vanaf gezien. Maar toen we toevallig de volgende dag met hem in de bus zaten, en hij even later als een baby op de rug van zijn moeder naar huis gebracht werd, vonden we dat best wel heftig. Grote kans dat hij over een aantal weken alsnog overlijdt. Verder vooral heel veel jonge kinderen gezien met ernstige bloedarmoede als gevolg van malaria, waar bloedtransfusie voor nodig is.
Vrijdagochtend, weer terug in Mangochi, hadden we een afspraak met wat leraren op de primary school waar we les zullen gaan geven. Helaas had Aggrey een belangrijke afspraak en kon hij niet bij de meeting aanwezig zijn, dus moesten we het met ons tweeën zien te redden. We willen voorlichting gaan geven over family planning (vanwege het hoge geboortecijfer) en HIV/AIDS aan kinderen tussen 10-14 jaar, wat neerkomt op seksuele voorlichting. Deze woorden durft niemand hier echter in de mond te nemen en er wordt dan ook gesproken over ‘life skills’. Dit wordt nog een uitdaging voor ons, open en directe Nederlanders. Dit was dan ook de reden voor het gesprek met de leraren om in te schatten wat we wel en niet mogen zeggen. We verwachtten te overleggen met 1 a 2 docenten, maar bij aankomst troffen we zeker tien leraren aan tafel in een kring en moesten wij aan het hoofd gaan zitten. Het gesprek voelde voor ons vrij ongemakkelijk, aangezien het nogal eenrichtingsverkeer was en we weinig respons kregen op onze vragen. Dit omdat ze het niet begrepen of omdat ze het überhaupt niet wisten. Jammer dat Aggrey er juist nu niet was. Wat wel duidelijk werd is dat we niet zomaar over condoomgebruik kunnen praten, aangezien je daarmee seksueel gedrag alleen maar zou stimuleren. En dit terwijl veel kinderen hier al voor hun 14e seksueel actief zijn en vroeg ongewenst zwanger worden of besmet worden met HIV. Een beetje ontdaan lopen we weer terug naar huis, we hadden wel wat meer van deze meeting verwacht.
MAARRR, geen tijd om lang te treuren, want het is alweer weekend! We vertrokken nog die middag naar Zomba om een weekend te hiken op het Zomba Plateau. Helaas blijk ik me de volgende ochtend niet zo goed te voelen. Ik heb al ruim een week last van mijn keel, maar hij is nu helemaal opgezwollen en voel me er ook een beetje koortsig bij. Aangezien er behalve de aankomend arts Lindsey er niet echt een dokter in de buurt is besluit ik zelf voor doktertje te spelen en vraag voor de zekerheid dokter Marc Stevenson nog in consult en besluit toch maar een antibiotica kuurtje te gaan halen. Gelukkig is dat hier helemaal geen probleem en heb je geen recepten nodig. Ik heb gewoon verteld wat ik nodig had, hoeveel pillen. En betaal 1600 Kw en we kunnen weer gaan!
We hadden een fantastisch weekend waarin we de eerste dag 6 uur over het plateau hebben gewandeld met een leuke gids als gezelschap. Die nacht slapen we met z’n tweetjes in een houten hut op de berg. Er was geen elektriciteit en aangezien het al om 18:00 uur pikkedonker was, werd ons slaapcentrum al vroeg geactiveerd en vonden we het om 19:30 wel welletjes. Lekker naar bed! Dat we de slaap nodig hadden bleek wel uit het feit dat we de volgende ochtend pas om 8:30 uur weer wakker werden. Die ochtend gingen we op zoek naar de watervallen om te chillen en gekke foto’s te maken, waarbij we niet door hadden dat er inmiddels een gids was gearriveerd met twee Amerikanen. Zaten we daar in bikini op een rots voor de waterval, gekke bekken te trekken en onze vetjes te inspecteren. Gauw gingen we aan de kant, zodat de Amerikanen foto’s konden maken van de ongerepte natuur van Malawi, zonder haar bijzondere blanke wezens.
Helaas bleek al de activiteit van de wandeling van de vorige dag en het gebadder in het koude water misschien toch niet zo’n goed idee. Ik begon me veel zieker te voelen. Na een heerlijke ochtend volgt de 3 uur durende reis in de minibus naar Mangochi waar werkelijk geen eind aan lijkt te komen.. Terug thuis even een noodle soepje gegeten en direct m’n bed in gedoken.
Maandag de hele dag in bed gelegen en lekker uitgeziekt en dinsdag ging het alweer een stuk beter. Maar goed ook, want we moesten hard aan de slag. Woensdag en donderdag moesten we twee presentaties geven en die moesten allemaal uitgewerkt worden op flipcharts. Zitten we hier inmiddels al 5 weken te wachten voordat we eindelijk een presentatie kunnen geven, moesten we nu ineens in 2 dagen, 2 presentaties in elkaar zetten. Werk aan de winkel. Creatief gingen we aan de slag met stiften en tekeningen.
Woensdag middag hebben we een presentatie gegeven aan een groep vrouwen met HIV die wekelijks bij elkaar komen. Deze vrouwen zijn vaak slecht geschoold en hebben zelf weinig kennis van hun eigen ziekte. We hebben daarom een presentatie gegeven over HIV/AIDS en daarnaast over een veel voorkomend symptoom van AIDS; Diarree. Hierin hebben we onder andere duidelijk proberen te maken dat het wassen van je handen na het wc gebruik en voor het eten heel belangrijk is. En dat je daarbij zeep moet gebruiken en je handen aan een schone handdoek moet afvegen en niet aan je vieze rok. Als reminder hieraan hebben we iedereen een stuk zeep en een klein handdoekje gegeven. Hier waren ze enorm blij mee. Van alle slimme dingen die we ze hebben verteld die middag was dat volgens hen het meest leerzame wat we verteld hebben. Blijft bijzonder, dat dingen die bij ons zo standaard zijn, hier helemaal niet zo standaard blijken te zijn..! Vervolgens afgesloten met Afrikaanse zang en dans waarin het belang van de groep wordt benadrukt, als individu stel je hier weinig voor, als groep sta je sterk. Voldaan en met een pan vol met maïskolven en pompoenen die we cadeau kregen gingen we naar huis. Vervolgens de hele avond doorgewerkt om een presentatie te maken voor de volgende dag. Donderdag ochtend moesten we namelijk een presentatie geven op de primary school. Sinds ons vorige bezoekje aan deze school, zagen we er een klein beetje tegenop. We zaten in een klaslokaal met 15 kinderen tussen de 10 en 14 jaar en 3 docenten die af en toe mee hielpen met vertalen naar Chichewa als het iets te ingewikkeld was. Uiteindelijk was het super leuk, en deden de kinderen super goed mee. Aangezien het een life-skills en AIDS praat groepje (oid, wat het nu precies is, is mij nog steeds niet duidelijk) was, hadden de kinderen redelijk veel kennis en stelden ze goede vragen. Vervolgens werd er door de lerares nog benadrukt dat nu zij deze kennis hebben gekregen, ze hier ook met andere over kunnen praten. Hopelijk verspreid de boodschap zich zo naar meer mensen. Opgelucht en voldaan gingen we weer naar huis. Vlug even langs de markt, want we gingen nsima leren maken met Dora de schoonmaakster! Na een spoedcursus nsima roeren smulden we met z’n zevenen van een heerlijke nsima met groenten en soja, wat we uiteraard met onze handen eten.
Morgen ochtend gaan we weer mee met outreach naar een village in de buurt. En in de middag vertrekken we weer met de minibus naar Cape Maclear! Hier zijn we ons aller eerste weekend in Malawi ook al geweest. Lekker 2 dagen genieten aan het meer en het zwembad voordat we alweer onze laatste 2 weken ingaan van onze stage!
Het aftellen is nu echt begonnen..! Tionana!
Liefs, Myrte
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
